افزایش قیمت وارداتی های صفر در بازار؛ تعادل بازار بر هم میخورد؟
روند کند واردات خودروهای خارجی، افزایش قیمت وارداتی های صفر و اختلاف قیمت این خودروها با قیمت نمایندگیها را در پی دارد. قیمت وارداتیهای صفر به حدی افزایش پیدا کرده است که این اختلاف قیمت برای برخی خودروها تا 300 درصد هم در بازار آزاد رقم میخورد.
آنچه مشخص است آزادسازی کاریکاتوری واردات نتوانسته دولت را به اهداف از پیش تعیینشده برای تنظیم بازار، ورود خودروی اقتصادی و حذف واسطهگری در بازار خارجیها نزدیک کند.
بررسی بازار خودروهای وارداتی نشان میدهد که این خودروها با اختلاف قیمتی بسیار زیاد نسبت به قیمت نمایندگی در بازار خرید و فروش میشوند. در بیشتر موارد بهای این محصولات در بازار تا دو برابر قیمت اعلامی در سامانه یکپارچه است. وضعیت بازار کنونی خودروهای خارجی صفر، نشانههای محکمی از فعالیت پررنگ دلالان در این بازار میدهد. بررسی قیمت ۱۰ خودروی خارجی مختلف در بازار حاکی از آن است که این محصولات با میانگین اختلاف قیمت دو میلیارد تومانی بین قیمت نمایندگی و بازار خرید و فروش میشوند.
افزایش قیمت وارداتی های صفر و اهدافی که محقق نمیشوند
از ابتدای آزادسازی واردات خودرو بعد از ممنوعیت پنجساله، سیاستگذار چند هدف اصلی را از ورود خارجیها دنبال میکرد. مهمترین هدف از ورود خارجیها به بازار خودروی کشور، تنظیم بازار بود. این در شرایطی است که با افزایش قیمت وارداتی های صفر در بازارهیچ دلیل مشخصی وجود ندارد که بگوییم واردات خودرو با گذشت بیش از ۱۵ ماه ابلاغ آییننامه به این هدف دست پیدا کرده است.
از طرف دیگر سیاستگذار از همان ابتدا، یعنی حتی پیش ابلاغ آییننامه، بارها اعلام کرده بود که خودروهای اقتصادی هدف اول واردات است. اما قیمتهای اعلامی در سامانه یکپارچه به هیچ عنوان نمیتوانست واجد وصف «خودروی اقتصادی» برای این محصولات باشد. وضعیت با ورود این خودروها به بازار پیچیدهتر هم شده است، چراکه کسانی که خودروهای وارداتی را از سامانه یکپارچه خریداری کرده بودند، در برخی موارد حتی به سود ۱۰۰ درصدی نیز رضایت ندادهاند و با قیمت بسیار بیشتری این محصولات را در بازار به فروش میرسانند و در واقع افزایش قیمت وارداتیهای صفر تعادل بازار را بهم زده است. بنابراین هدف خودروی اقتصادی نیز در این شرایط اصلا تحقق نمییابد.
هدف دیگر تعادل و کاهش قیمت در بازار خودروهای خارجی در کشور بود که وارداتیها هنوز کمکی به این موضوع نکردهاند. کافی است نام خودروهای وارداتی صفر را در پلتفرمهای ثبت آگهی جستوجو کنید تا لیست بلندبالایی از این محصولات را با قیمتهای نجومی ببینید.
پرچمدار افزایش قیمت کدام مدل است؟
بیشترین افزایش قیمت وارداتی های صفر مربوط به هیوندای توسان است. این خودرو هنوز تحویل مشتریان داده نشده اما در پلتفرمهای ثبت آگهی خرید و فروش میشود. برای مثال هیوندای توسانی که قرار است بهمنماه تحویل شود، حامل برچسب قیمتی برابر با ۹ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان است!
این در حالی است که بهای این خودرو در سامانه یکپارچه یک میلیارد و ۹۶۸ میلیون تومان است. عجیب آنکه اگر سقف ۲۰ درصد نیز تحت عنوان هزینههای جانبی مانند مالیات، شمارهگذاری، بیمه، خروج فرسودهها و غیره به آن اضافه کنیم باز هم قیمت توسان به دو میلیارد و ۳۶۱ میلیون تومان میرسد.